Słownik pojęć

judo – (miękka droga) droga w znaczeniu filozoficznym oznacza dążenie do doskonałości; całość może być też rozumiana jako walka, której celem jest pokonanie rywala z zastosowaniem zasad judo;


dojo – (miejsce doskonalenia się) wyłożona odpowiednią matą sala, w której odbywają się zajęcia z judo;

tatami – amortyzująca mata, którą wyłożona jest podłoga w sali do judo; tradycyjnie była produkowana ze słomy ryżowej, lecz postęp technologii sprawił że dziś robi się ją z tworzyw sztucznych;


judogi – strój do judo, składa się ze spodni i bluzy w kolorze białym lub niebieskim (rzadko innym); wykonane z naturalnych i bardzo trwałych tkanin,


obi – pas, którym przewiązuje się judogi; jego kolor symbolizuje stopień wtajemniczenia w judo;


kyu – (klasa) stopień szkoleniowy oznaczany pasem w kolorze kolejno od białego (VI), poprzez żółty (V), pomarańczowy (IV), zielony (III) i niebieski (II), do brązowego (I);


dan – stopień mistrzowski oznaczany pasem w kolorze czarnym; dodatkowo dany od VI do VIII oznacza się biało-czerwonym pasem, zaś IX i X – pasem w kolorze czerwonym;


ukemi – technika bezpiecznego upadania na matę (ćwiczona na każdym etapie treningu judo); wyróżnia się mae ukemi (pad w przód w miejscu), yoko ukemi (pad w bok), koho ukemi (pad w tył) oraz zempo ukemi (pad w przód z przewrotem);


sensei – (nauczyciel) terminem tym określa się w języku japońskim mistrza (instruktora);


liczebniki w języku japońskim: (uczestnicząc w zajęciach judo, warto jest umieć policzyć po japońsku do 10)

ich – 1, ni – 2, san – 3, chi – 4, go – 5, roku – 6, sichi – 7, hatchi – 8, qou – 9, kyou – 10;


seiza – pozycja klęczna (np podczas zbiórki);


rei – ukłon, wyróżnia się za rei (wysoki) i ni rei (niski);


hajime – (naprzód) komenda sędziego oznaczająca początek lub wznowienie walki;


mate – komenda sędziego oznaczająca zatrzymanie walki;


randori – walka treningowa;


shiai – walka turniejowa;


ippon – punkt kończący walkę, można go uzyskać poprzez rzut na pełne plecy, założenie trzymania, trwającego 25s lub zmuszenie przeciwnika do poddania na skutek dźwigni lub duszenia;


waza-ari – mniejszy punkt, przyznawany za rzut na niepełne plecy lub pozbawiony dynamiki oraz za założenie trzymania na czas 20-24s; dwa waza-ari sumują się, dając ippon;


yuko – ocena za rzut na bok lub założenie trzymania na czas 15-19s;


koka – najmniejsza ocena, którą przyznaje się za rzut na pośladki lub bark a także założenie trzymania, trwającego 10-14s;

shido – (upomnienie) kara, którą może przyznać sędzia zawodnikowi, który nie wykazuje aktywności w walce lub dopuszcza się innych, zabronionych przepisami zachowań; kary się sumują i każda kolejna zamienia punkt na wyższy (za czwartym razem przeciwnik otrzymuje ippon);

hansokumake – dyskwalifikacja zawodnika, która może mieć miejsce po uzyskaniu czwartego shido lub bezpośrednio, jeśli w rażący sposób łamie on przepisy walki i fair play;

tori – osoba aktywnie ćwicząca w danej chwili treningu;

uke – partner dla tori, w danym momencie ćwiczący biernie;

sakura – kwiat wiśni, symbol Japonii.